Idzie to tyż posuchać na
www.ojgyn.blog.onet.plNó, tóż mómy juzaś luty. Chocia tak na isto, tyn luty to nóm sie napocznół – jesce we styczniu – festelnie jaknkornie, po czôrnu dlô mocki ludzi sam niy ino lod nôs, ale i ze inkszych krajów. Łóński tydziyń pizło côłke łoziym lôt (we wtorek 28 stycznia) kiej praskła nóm, zbulyła sie srogô hala wystawiynniczô we Chorzowie. Ja, ja! We Chorzowie, choby niy wiym jake łoszkliwce ciyngym eklerowali, co to bóło we Katowicach.
Wtynczôs, te łoziym lôt tymu nazôd, łod soboty aże do strzody wszyjskie gôdali ino ło tym co sie przidarziło we tyj hali we Chorzowie. Ja, u nôs we Chorzowie, jakech to bół skorzij pedziôł, tela co ino jedna spornô, mrolowatô, redachtórka Renata Kijowska ze TVN 24 ciyngiym fulała, co to wszyjsko sie przidarziło we Katowicach (pamiyntóm to, choby tyn niyszczysny cufal bół wczorej). I bali, kiej jeji tam ftosik glingnół, co to jes psinco prôwda, to łóna ci sie blank niy zajónkła ino pedziała co ta hala jes „na pograniczu” Chorzowa i Katowic i to beztóż musi być we Katowicach. Po jakiymu jô sam ło tym gôdóm? Anó skuli tego, co tam tym wszyjskim angyjberóm we Warszawie blank sie metlô, co jes co; kaj jes Ślónsk? Czy to Wrocław, czy to Sosnowiec, abo jesce cosik inkszego. I możno bych tela romraju niy bajstlowôł, bo my, samtyjsze ludzie już sómy przibadane do tego, iże tam we tyj Warszawie wszyjske nôs majóm w dupie, kiejby niy jedyn kamrat ze Australii. Nó, możno kamrat. Wiycie, co łón mi bez tyn internec naszkryflôł? Tela, co jimu jes ganc egal (bezmać to Ślónzôk, bo tak ło sia gôdô, i zdô mu sie cow szyjskie filipy pozjôdôł), bo:
„Czy ważnym jest, czy to Chorzów, czy to Katowice, czy jakaś PIPÓWKA? Czy wy Biydoki...” i tak dalszij.
Eźli dló niygo Chorzów lebo Katowice to Pipidówka, to jô fest winszuja mu wszyjskiego nôjlepszyjszego, tela, co niech sie niy mianuje Ślónzôkym, bo jes gorszyjszy łod niyjednego naszego wsioka. A to sie przidarziło u nôs. I ludzie by sie możno niy nerwowali, niy jargali, kiejby niy to, iże wszyjskie, co ino tam kajsik we Warszawie żyjóm, abo – jak niyftore nasze – ino sie tam wykludziyli, coby erbnóńć srogszô sznita chleba ze łobiuch zajtów mazniyntô masłym lebo fetym. Przikludziyli sie wtynczôs, te łoziym lôt tymu nazôd, sam dó nôs (do Katowic, ale niyftorzi do Chorzowa tyż) wszyjskie nôjważniyjsze we Polsce, we Warszawie perzółny. Kôżdy (nie za swoji betki) kciôłby ci sie nóm przichlybić, sztrekować sie i przichwôlać, kiej jesce mogło być i tak, co juzaś mielichmy mieć nowy welónek. Wszyjskie byli; bół i prymier, bół nasz łówczysny minister Religa (jezderkusie, jak łón gryfnie wszyjskich kwôlół), bół i prezidynt, dlô ftorego do siela nôjwiynkszóm tragedyjóm bół tyn tyn fliger, kiery śleciôł we tych Lasach Kabackich. Nó, jesce żôdyn niy miarkowôł, iże śleci fliger śniym wele Smolyńska. A sam, we CHORZOWIE zdało by sie spómnieć dwadziesty szczwôrty marzec 1954 roka, kiej to u nôs we Chorzowie, ale i we côłkij Polsce bóła nôjsrogszô tragedyjô. Niy ma sam co tego terôzki spóminać, ale do dzisiôj żôdyn gynał niy miarkuje wiela ci to tak na isto tych hajerów na tyj naszyj chorzowskij grubie zgorało. I niy byda sam tyj żurnalistce dzisiej przeciepôwôł, iże łóna we swojij gupocie pedziała ci cosik takigo:
„Wydobywa się rannych i... mamy nadzieję, że będzie ich jak najwięcej”. Ludzie! To sie we palicy niy mieścióło (a bóło to we Faktach, we sobota ło siódmyj na wieczór). I coby bóło szpasownij, we tym TVN 24 leciało pod łobrôzkiym, co to jes tragedyjô we Chorzowie a Kijowska swoji.
A mie ino lôce po filipie, tyrô po palicy, co przeca nasze dôwniyjsze familoki byli tak stôwiane tak, coby jim żôdyn śniyg ani mróz niy zaszkłódziół. Moja chałpa styrcy już rubo bez łoziymdziesiónt lôt, i bez tyn czôs byli srogsze zimy niźli we tym 2006 roku. Ale jedne bóło dobre łod tamtego roka. Terôzki, kiej ino deczko śniega nasuje, zarozki na srogszych dachach chopcy fyrtajóm po nich i ściepujóm śniyg. Bez tela lôt niy trza bóło a terôzki ja, kiej ci sie ino jedna hala łobalyła.
Niy byda wiyncyj sam fandzolół ło tym, bo wszyjskie to wtynczôs uwidzieli to we telewizyji, a te kierych już niy ma, i jejich familijóm, to żôdnyj hilfy, spómożyniô to niy do. Spómnieć ino musza jedne. Łod nôs ze Chorzowa bóło pôruch, kierzi przeżyli (w tym i jedyn mój dobry kamrat Jółzel Gmyrek), tych co zatrzasło niy byda spóminôł, bo na co? Jôch sóm kiejsik tyż cichtowôł briwy (niy dugo, dwa-trzi lata) ale móm (miôłech, bo pôruch już umrziło) kamratów, kierzy bez tych briwów żyć niy poradzóm. A nôjbarzij jankorny łobrôzek ze tamtego czasu, to bół wtynczôs, kiej pokôzali te briwy, kiere już ze klôtków poradziyli wyfurgnóńć i siupnyli sie na tym zbulónym dachu, bo dalszij niy miarkowali co robić. Briwy, znacy gołymbie pocztowe zawdy jakosik do swojij chały zafurgnóm, ale te, kiere tam byli pokazywane, to niy zawdy sóm briwy, to sóm tyż „gołymbie łozdobne”. I tam, tam we tyj hali, kieyj dach śleciôł bóło jedne: na łodwieczerz szło uwidzieć setki briwów, kiere zicli na tyj zbulónyj hali kaj bóła ta wystôwka gołymbi we Chorzowie, tela, co możno te briwy jakosik przeżyli tyn krach a jejich gospodôrze, a nasze (i niy ino nasze) gołymbiôrze już na isto... NIY!
Żôl i tych gołymbiôrzy, i tych gołymbi, kiere tam łostali, na isto łostali. Bo te gołymbie, to byli nôjlepszyjsze ptôki niy ino ze Polski, ale majóm jedne: kaj zicnóm, ta, łostanóm, bez swojigo gołymbiôrza nikaj niy pofurgnóm, bali i we nocy. Króm briwów byli tam jesce i kacyce, kury i mycoki, ale ło tym sam bali niy idzie spóminać. Ftosik rzyknół po cichyśku:
– Mój Pónbóczku, sam miyndzy umrzykami tyrajóm karliki, króle i furgajóm gryfniste, szykowniste ptôki.
A terôzki, tak na sóm łostatek, boch dzisiôj żôdnego szpasu ani wica niy pedziôł. Wyczytôłech we jednym festelnie móndrym cajtóngu gryfne słówecka, take zapiski starego chopa, starucnego zubra (rzykna to możno po naszymu, chocia bydzie ciynżko):
„Chop we mojich latach dowo sie już pozór, miarkuje ze tego, co żywobycie niy jes nóm dane rółz i na zawdy, kôżdy dziyń przikludzô nôs ku fajrantowi, kôżdy jes przeca inkszy, kôżdy niypodobny, kôżdy moge być na isto łostatnim. Potrza sie ale gibać, trza sie uwijać, coby tyn kôżdydziyń fest utrzimać, sztram udziyrżić, choby ino... na papiórze”.
Wypokopiół to jedyn móndrok a mie sie to spómniało, kiej tak sie zawdy wele łostatka stycznia i napoczniyńciô lutego medikuja ło tym, co sie stało tam we tyj „hali targowej” na Bytkowie. Przeca, dziyń skorzij, te łoziym lôt tymu nazôd, byli tam trzi moje kamraty gołymbiôrze (co jô gôdóm? „hodowcy gołębi pocztowych”). Do dzisiej żyje śnich ino jedyn (drugimu sie zemrziło, kiej pizło mu chnet dziewiyńćdziesiónt lôt... starymu Neumanowi, inkszy zemrził jak bół szejśćdziesiónt piyń lôt stary). Żyli, ale bóło jim jesce barzij jankornie niźli tym, kierych już niy ma, ftorym przi pogrzybie, nad gróbami kamraty-gołymbiôrze wypuszczajóm zawdy kielanôście briwów we tym łoka mrziku, kiej jich spuszczali do groba.
Zaloguj się
Zarejestruj się
FAQ
Szukaj
