Świętochłowice - Forum bez polityki

Idzie to tyż posuchać na www.ojgyn.blog.onet.pl

Niy poradza zmiarkować eli to bóło we môju, ale ci roztomajte fale na ludziska przilazujóm. Bo môj to taki maszkytny miesiónc we kierym sie tyż mocka dzieje, a nôjbarzij to idzie ujzdrzić we zegródkach, na plantach lebo we tym naszym, gryfnym panaziyntkowym Parku Ślónskim. Cy czowiek poradzi sie wystawić, co tyż sie tam na tych stromach, w tych krzach, we trółwie i we lufcie wyrobiô? Przeca wszyjsko, côłkô nôtura sie cuci ze tego zimowego śniku, wszyjsko kce łod nowa żyć, wszyjsko kce mieć mode... i jak sie tu dziwać modziokóm, kiej i take wiykowe mamzele, gryjfinie, i take stare knakry jak jô, tyż poradzóm zmiarkować, co jejim tam tyż kajsik, i cosik, wyrcy. Nale, ło tym niy byda za tela rzóndziół, bo jesce fto rzyknie, iże jô sam jakosik „pornografijó” bajstluja. A to niy ma tak, to ino idzie za to wszyjsko tyn gryfny, szykowny môj winować, prôwda, Wy moje roztomiyłe suchôcze ?
Tak już ze trzidziyści pôra lôt tymu nazôd, tyż we môju, we cugu, kiery sie terôzki tak modernie „Intercity” mianuje, przigôdôłech sie jedna gryfnô frela, a iże łóna bóła ze Warszawy (a możno tak ino gôdała), dugo te ci zôlycynie niy zetrwało i chocia bez żyniacki, to wziyni my sie szajdóng, coby klachów niy bóło. I sam żech zahaczół ło bana, ło cug i terôzki możno ło tym małowiela połozprawióm. Kajsik żech trefiół na gryfne słówecka, kiere napisôł ci bół ynglicki żurnalista i historiker Paul Johnson za takim móndrokiym jesce ze dziewiytnôstego wiyka Teofilym Gautier, iże: „Banhów chnetki bydzie takóm srogóm katyjdróm côłkij ludzkości, placym, kaj sie nôrody bydóm trefiać. Już we altertumie, starożytności baukónszt, côłkie stawiyni dało nóm szykowne świóntynie, we strzydniowiyczu srogie, zôcne kościoły, a juzaś terôzki bydzie sie rychtować corôzki szykowniyjsze banhowy”. I dejcie pozór, flugplac nikaj i nigdy niy bydzie miasto banhowu, tego placu, kaj na isto dziyje sie historyjô i napoczynajóm kwiść gyfile, „uczucia”, i to te nôjbarzij gryfne i szumne. Bali i sóm Strauss wrajziół do jejigo waloszków rytmus, kiery wyklupujóm kółecka kôżdego cugu.
I jô tyż móm festelnie rôd wszelijake bany, cugi. Nó, możno niy te dzisiyjsze, te łodropane, sklabustrowane, schacharzóne i posztrajchowane jak sto diosków bez tych wszyjskich graficiôrzy, ale te dôwniyjsze ze damfmaszinóma te, kiere jesce idzie ujzdrzić na roztomajtych postkartach, we telewizyji lebo na starych filmach, kaj łóne paradnie fucóm, smyndzóm i damfujóm na côłki karpyntel. I skôżcie mi takigo, co niy mô rôd pieślawego kolybaniô, gibaniô sie tego cugu, kierym sie jedzie fórt, kyns drógi i teli czôs. A za łoknami śmigajóm roztomajte gryfne landszafty, „krajobrazy”. My tak ci kiejsik jechali ze mojóm Elzóm do Rumuniji, do Mangaliji. Byli to nasze piyrsze wywczasy we inkszyj dziydzinie, we inkszym kraju, we roku 1970. Rajza zetrwała cosik śtyrdziyści godzin. Nale sie werciyło, bo to, co my bez tyn czôs uwidzieli, to niy do sie tego łopedzieć. To bóła piyrszô i łostatniô takô rajza, bo niyskorzij zawdy my już ino furgali fligrami. I tu mi sie spómniôł jedyn szpasowny wic. Na takim ci maluśkim banhowie sam u nôs na Ślónsku łostôł stôć na łoka mrzik sznelcug. Do tego nôjważniyjszego, do prowajdera cugu podłajzi Antek Pośpiych, kiery blady jak kyjza wypolół ze wagóna i prosi tego ajzynbanioka (a możno szafnera?) ło piyńć minut stóniô, bo mô ci festelne morzisko i durchfal, a we kupyju haźlik jes ci już festelnie nafolowany.
Na to tyn prowajder gôdô, co niy mogóm dugszij stôć; cug musi łodjechać.
– Nó, tóż bydymy widzieć, eźli doczko na mie, eźli niy – łodpedziôł nasz Antek.
– Łobejrzymy – łofuknół go tyn lajter i dowo zignal do łodjazdu.
Nale tyn cug niy ruszô. Prowajder wkarowôł z pyskiym do maszynioka po jakiymu łón niy sztartnół?
A na to tyn maszyniok:
– Bo przeca niy śmia, pónie cuglajterze; tam przed mojóm damfmaszinóm zicnół jakisik pierón i srô!
We latośnym môju, sam u nôs tyż wiela sie bydzie dziôło i to niy ino we nôturze ale i we tyj naszyj zgiździałyj polityce.
Wiycie! Rzykna dzisiôj ino tela, co ze tymi naszymi politykieróma to jes tak, jak we takij jednyj ryklamie. Gôdajóm tam, co jakisik klajster, szampón do mycia kudłów dowo aże ło łoziymdziesiónt piyńć procyntów wiyncyj blysku. Jô tak po prôwdzie jes inżiniyr, ale niy poradza spokopić, niy poradza sie wystawić czym, jakim myjtermasym, jakim colsztokiym sie mierzi tyn „blask”. A możno to jes na isto ino fandzolynie i takô szpicato gôdka jak tych naszych tam na Wiejskij we Warszawie, kierzi sie latoś ryjóm do tego Ojroparlamyntu? Nale niy ma sie co tropić bo – jak to bół pedziôł Mel Brooks – „Życie jes festelnie wicne ale... fajrant mô ci pierónym „poważny”.
Môj, niy môj, zolyty niy zolyty, ale niyskorzij to ci jes ze babami diosecko utropa (możno łóne gôdajóm te same łó nôs chopach tyż?), ciyngiym zwada i krach, i może sie trefić i taki fal:
Dziepiyro co żyniate fest ci sie powadziyli. Na to przikwanckała sie mamulka tyj wydanyj. Kukô tak na nich, zaziyrô, szpicuje dakle, i tak na łodwieczerz niy szczimała:
– Co, powadziyliście sie, ja?
– A, ba. Niy. Ani trocha. Tela ino, co łóna wiy swoji, jô swoji i... co sam gôdać?
Abo inkszy: Gryfny szynk, za szynkwasym srogi gospodzki. Na takim wysznim zeslu zicnół sie jedyn istny. Łobsztalowôł sie seta, szluknół i gôdô do barmana:
– A jô, to już blank niy móm utropy.
– Niy, a po jakiymu? – dziwo sie gospodzki.
– Anó, skuplowôłech moji życie zawodowe ze łosobistym!!!....
– Ja? Ale jak? – pytô sie juzaś barman.
– Anó, ze roboty mie wyciepli na zbity pysk a moja starô... sama wykludzióła sie z dzieckóma do świekry.
We môju tyż stare ludzie dôwali pozór jakô pogoda bydzie, bo wtynczôs ci szło pedzieć eli bydzie łostro zima abo bydzie ciyngiym toplaka. A bół ci kiejsik jedyn zabrany stary siodłok, stary Merta, kiery poradziół przepedzieć pogoda, kuriyrowôł ziylym i jesce ku tymu poradziół ci gryfnie pôrki skuplować do żyniacki. Prziszli ci rółz do niygo chopy i pytajóm sie go eźli bydzie latoś łostrô zima, abo niy ? Stary Merta poszkrobôł sie po palicy i rzóndzi:
– Zbiyrejcie wszeckie charpyńci, chabinki wiela sie ino do, mocka!
Przilazujóm do niygo juzaś za jakisik tydziyń, dali mu gorzôły i juzaś sie go pytajóm:
– A na isto, panie Myrta, bydzie srogô, łostrô zima ?
– Zamlujcie i sztaplujcie wszyjskie charpyńci, a czym wiyncyj tym lepszij!
Kiej przikarycyli sie ku niymu trzeci rółz, to mu pedzieli: eźli niy rzyknie gynał jakô ta zima bydzie, to mu nadrzistajóm, nachuśtajóm podug lôt. Co miôł borok robić? Wzuł szczewiki, łoblyk sie niydzielny ancug i poszôł za góry do jejigo chmotra, kiery richtik poradziół planetować i przi tym przepedzieć pogoda. Prziszôł i łod proga pytô sie tego swojigo chmotra eźli bydzie latoś łostrô zima? A tyn istny, tyn kum mu na to:
– Na iste, jużcić bydzie festelnô zima, bo chopy po wsiach ciyngiym zbiyrajóm, zamlujóm charpyńci. A kiej chopy te charpyńci zamlujóm i sztaplujóm przi chałpach, to na isto cechuje, iże bydzie mocka łostrô zima !!!
Nó tóż podug powiarki jesce łod starego piyrwyj:
„Witej nóm môiczku z nachtigalym we gôiczku!!!”

_________________
Ojgyn z Pnioków