| Świętochłowice - Forum bez polityki https://forum.swietochlowice.biz/ |
|
| Kole a wele... Wiliji.. https://forum.swietochlowice.biz/viewtopic.php?f=17&t=75 |
Strona 1 z 1 |
| Autor: | Ojgyn z Pnioków [ 22 gru 2013, 9:55 ] |
| Tytuł: | Kole a wele... Wiliji.. |
Idzie to tyż posuchać na www.ojgyn.blog.onet.pl Łostatni tydziyń skorzij Godów, to tyż rojmóng, sprzóntanie, schrónianie sztyjc i wszandy, we wszyjskich ekach, we côłkij chałupie. Tóż to tyż ci jes nôjgorszy tydziyń dlô wszyjskich richticznych ślónskich chopów. Ja, chopów. Bo dejcie pozór! Bez côłki rok (nó, możno jesce króm Wielkijnocy) chop przilazuje ze roboty, babeczka drabko rychtuje talyrze i łobiôd na stole. Niyskorzij lacie (cheba, co chop mô psa i musi śniym wylyjźć na szpacyr), glaska piwa, cajtóng (trza przeca łobejrzeć przodzij, co bydóm pokazôwać we telewizyji, króm tych dioseckich, babskich „dupelindów”), ździebko na szeslóng, coby te jôdło sie na fet zamotlało i... Co wóm byda chopy tuplikowôł. A terôzki przed świyntami? Baba ufifranô, uszmodranô, wosy rozkociymbane, łachy sklabustrowane, hadra we jednyj gracy, mietła styrcy we antryju i kiej cowiek, znacy chop, niy do pozór, to i we pychol moge przichlastnóńć, kiej wlejzie niy tam kaj potrza. – Kapera jużeś diosecki łochyntolu zakatrupiół, szlachtntółes go już? Abo jô to jesce móm zrobić? – rycy starô już we antryju. – A szlachtuj, szlachtuj, bo i gryfnego chopa gôdkóm poradzisz zaszlachtować – idzie, ale ino po cichuśku pomrónceć i jesce tak, coby jakimsik kloprym bez plecyska niy nachytać. Kiejsik to jesce starô kôzała deptać ze tepichym na klopsztanga i prać kloprym. Mie sie to bali i zdało, boch sie wtynczôs medikowoł... kómu jô to tyż terôzki niy praskna, niy nawala, kogo niy spiera... Nó, nôjlepszij bóło, kiej już śniyg śleciôł i szło klupać tepichy na śniygu. A kiej tak jesce trefiół sie jakisik kamrat przi tyj klpsztandze, to i halbecka sie łobalóło i jakosik tyn czôs do świónt, bez te dioseckie skludzanie, śleciôł ani sie cowiek niy pozdôł. A terôzki? Roztomajte masziny, roztomajte „machanicne” klopry, miszóngi, kiere same pieróm, klupióm i pucujóm tepichy, deliny, i co tam jesce cowiek we chałpie mô?.... A nôjbarzij to sóm rade te gizdy, kiere majóm bez côłki dziyń szynki, biersztuby, knajpy łotwarte, bo i tak chopy, choby i na krycha, na pómp – kiej ino kcom pitnóńć przed staróm, i niy dej Pónbóczku, świekróm – zółwizół do nich wlejzóm a starô... przed Wilijóm cosik tam ze portmanyja wybuli, bo przeca niy idzie mieć przi Wiliji cosik, kajsik na pómp, cosik, co jesce cowiek niy zabulół. A jô, ino niy poradza gynał spokopić po jakiymu razinku jô, dwa razy do roka, wyciepuja dwa-trzi miechy roztomajtych habozi, roztomajtego habrajstwa a za pół roku juzaś tela tego moja starô przi świyntach poradzi naskludzać i usztaplować? Gyszynki już sprawióne. Dziecka listecki do Dziecióntka naszkryflali... jô tam gynał wiym co erbna. Juzaś jakisik binder, szlips chocia już łod piyńciuch lôt niy łoblykóm ancuga i biôłyj hymdy. I nôjważniyjsze. Trza usztiblować, narychtować jedla... He, he, ino, co to bóło dôwnij. Terôzki idzie sie na tôrg i idzie sie lajtnóńć chojna ze plastiku i dwa metry srogô, już ze glaskuglami, ze aniylskim włosym, fóncle choby przi magistracie we Chorzowie i... już... już... świynta. Ino, kaj sóm te gryfne, dôwniyjsze wónderkerce, rachetle (zimne łognie) na chojnie? A możno to i dobrze, co jich niy ma, bo przeca sóm bocza, kiej sie sam u nôs we jednym familoku (kole mie, za ekóm) côłkie pomiyszkanie sie hajcło. Tela, co roztomajte placpatróny, rakety kôżdy bajtel moge sie tyż lajstnóńć, chocia to jes zakôzane. Idzie Wilijô, idzie. Przeca niy wszyjsko sie sam do łopedzieć, przeca we kôżdyj dziydzinie sóm inksze zwyki, chocia wszyjskie idóm ku jednyj zorcie. Pónbóczek ci nóm sie ze wtorku na strzoda narodzi, i juzaś wszyjskie bydóm sie radować, bydóm mieć mocka uciechy aże do geltaku!!! Bo same poradzicie spokopić, iże terôzki nôjwiyncyj łostudy machlujóm roztomajte banki ze jejich „świąteczną promocją”. Ludzie! To ci jes dziepyro cygaństwo! Nale, idzie dzieckom pedzieć, co łojciec już trzi miesiónce jes elwer, co ta „łopiyka społecznô” mô ino mółka i (takech słyszôł) kakałszale. A sam pływióm srogie kapery... e tam... niy byda terôzki tak fest jamrowôł, bo na isto niy lza. Możno beztóż cosik blank inkszego? Dejcie pozór! Bo u nôs ci bóła srogô chaja. Mamulka niy dała pozór a jeji dociyrny synek dopod do Mikołôja we jednym naszym (niy byda gôdôł jakim, bo to ryklama) „zupermarkecie”, dźwignół mu ta cerwióno kiecka i rycy na côłki karpyntel: – Mamulko! Mamulko! A tyn Mikołôj to jes BABA!!! Nó, i jak sam mô być u nôs wszyjsko do porzóndku, kiej miasto Dziecióntka, bez côłki czôs łod listopada aże do łostatka stycznia fyrtô tym hamerikóński przeblykaniec i – czego już blank niy poradza spokopić – baby Mikołôje! Ludzie! Nó, ale jakech gôdôł, tyn łostatni tydziyń przed świyntami to jes czôs, kiej idzie babie pitnóńć spod śmiatka abo szojerlapy i trefić sie ze takimi samymi chopami borokami. Chocia, lecy kedy moge być i tak: Trefiyło sie trzech kamratów we szynku (kôżdy ze kloprym, lebo inkszym kulokiym, ze kierym jejich stare poswali jich wyklupać tepichy). – Suchejcie chopy, mómy deczko czasu, to możno by my sie jakosik sam we szynku wieczerzô sami zrychtowali, bo w dóma sóm suche dni i wszyjsko postne. – Dobra – gôdô Jorguś – jô łobsztaluja cosik do wysłepaniô. – A, a jô – gôdô Maniek – łobsztaluja cosik do jôdła. – Nó, to mi sie zdô! To mi sie zdô! Ja, podobô mi sie to! – pado na to tyn fynikfiker Antek mianowany tyż „Ucholym” – I jô, jô to wóm moga for got łobiycać, moga sam terôzki snochwić, iże byda wszyjsko ćkôł i słepôł ze smacyskym, ze srogim spustym! Baby, dziubecki (te modsze), nasze stare rychtujóm, śmiatajóm, pucujóm côłkô chałpa, a nóm, chopóm łostali inksze zachy, na tyn przikłod: kapery. Jedyn mój kamrat, Maniek-Ukrajiniec jakiesik pôranôście lôt tymu nazôd poszôł na „Amelóng” (lebo na „Zalóne” abo na „Trzi stowy” we Kochlowicach). Po jakiymu? Anó, starô mu kôzała kupić ze trzi kapery, take srogsze karpfy na wilijô. A, iże łón już côłkie pijóndze przesłepôł we szynku u Bednarka, musiôł je pójńść na tyka, na wyndka chycić. Metlô, machluje, wciepuje te hocyki ze tymi glizdami i łoroz, po jakisik godzinie jes... chyciół! Kurbluje tym haszplym przi wyndzisku, kurbluje i yntlich wycióngô... goldfisza, takô złotô rybka. Tak, jak to majom łóne we zwyku, kôzała ci mu łóna wypedzieć trzi winszowaniô, te zwykowe trzi życzyniô. – Nôjprzodzij to bych kciôł, coby we Szwajcarii, we ichnim banku miôłbych naforantowaô kupa pijyndzy. Fertik, ta goldowo rybka tak sprawiyła. – Terôzki jesce kciôłbych mieć srogô chałpa na Rivierze, abo kajsik we gorkich krajach! Drzist, prask i złotô rybka tyż to zbajstlowała. – A terôzki... a terôzki ty... ty półfóntowy, kurduplowaty kaperze ... zebier se ze sia... moja starô, kierô mie sam kôzała przijńść! |
|
| Autor: | Ecik [ 22 gru 2013, 18:09 ] |
| Tytuł: | Re: Kole a wele... Wiliji.. |
Miałem 12 XII wykład w Uniwersytecie Każdego Wieku w Chorzowie na temat wigilii i karnawału na Górnym Śląsku - dawniej i teraz. Jak go jeszcze kiedyś gdzieś powtórzę, to wykorzystam wiadomości z Twojego postu. |
|
| Autor: | Ojgyn z Pnioków [ 22 gru 2013, 18:14 ] |
| Tytuł: | Re: Kole a wele... Wiliji.. |
Ja już piszę na temat tych świąt od dwunastu lat... nazbierało sie trochę tekstów w którym omawiam bardzo wiele świątecznych zwyczajów, i to nie tylko śląskich czy polskich. Pozdrawiam i polecam się na przyszłość. |
|
| Strona 1 z 1 | Strefa czasowa UTC+1godz. |
| Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group https://www.phpbb.com/ |
|