Świętochłowice - Forum bez polityki

Nadeszoł taki czas i pomyślunek aby szukać grobów powstańczych,bo znikają i ustępują miejsca nowym pochówkom.Moje przeczucia w bardzo wielu przypadkach się potwierdziły,namiary z literatury dość dokładne a mimo to już było za pózno.Nawet dość dobrze szło,po jakimś czasie chciołech coś o nich wiedzieć np. ich powstańczy szlak bojowy,dzieje po powstaniach i tak żech sie zapyndzioł nawet do Bielska na grób ostatniego naczelnika Hajduk.
Ale do rzeczy,już dość downo znalozłech dwóch braci Franciszka i Brunona Bochynków




na cmentarzu parafialnym przy ul.Cmentarnej,przy nazwiskach odpowiednia adnotacja.
I jak czasem se siadłem i szukałem faktów z ich działalności m.in. spis powstańców zweryfikowanych -- http://phps.muzeumslaskie.pl/powstancy-nazwisko-m.htm stona 10-11 i tu nic,co prawda są Bochynkowie ale nie ci. Potem http://www.muzeum.siemianowice.pl/wydaw ... ARTACY.pdf strona 74 i tu mie zatkało z relacji Edwarda Brzozowskiego syna powstańca,to tyn od starego muzeum na kerym była tablica jemu poświęcona.

"Pełnego spokoju jednak w mieście nie było, bo oto w nocy z 5 na 6 maja z mostu kolejowego przy ulicy Hutniczej patrol powstańczy zasypany został gradem kul, pochodzących od
niemieckiej bojówki. Zabici zostali powstańcy Henryk Dyga i Wojciech Stokłosa (upamiętnia
to tablica pamiątkowa przy ulicy Bankowej). Pochowano ich uroczyście z honorami wojskowymi na starym cmentarzu. Według relacji wielu powstańców, wszczęte śledztwo wykazało, że wśród sprawczej bojówki byli dwaj miejscowi komuniści – bracia Bochynkowie i że z wyroku powstańczego sądu polowego w Lipinach Brunon Bochynek został rozstrzelany pod hałdą w Chropaczowie."

Doprowadziło mnie to do Henryka Dygi i Wojciecha Stokłosy oraz do miejsca ich śmierci.
Henryk Dyga (ur. 1879 w Świętochłowicach, zm. 5/6 maja 1921 w Świętochłowicach) - powstaniec śląski.
Uczestniczył w trzech powstaniach śląskich. W trzy dni po rozpoczęciu III powstania śląskiego podczas patrolu powstańczego został zastrzelony wraz z Wojciechem Stokłosą. Obydwu pochowano uroczyście, z honorami wojskowymi na starym cmentarzu. W wyniku śledztwa wskazano, że zabójstwa dokonali bracia Bochynkowie. Brunon Bochynek został rozstrzelany 8 maja 1921 na hałdzie w Chropaczowie, natomiast jego brat Franciszek zmarł dwa miesiące później.

Strzelano z tego mostu

zapewne z tych betonowych filarków

w tym kierunku

tutaj musiał przechodzić patrol w składzie Stokłosy i Dygi

co jest odpowiednio udokumentowane

I jakby taki ponury chichot historii bo grobów zabitych Henryka i Wojciecha nie znalazłem do dziś.
A braci dość szybko i nie sądzę bym się mylił,porównywałem to i owo i jakby wsio pasowało.
Temat był na starym forum,postanowiłem go przytoczyć na nowo i poszukać jeszcze kilka faktów.

_________________
[*] http://www.youtube.com/watch?v=4Fx4mshinO0 [*]

To jak to rozumieć? W nocy z 5 na 6 maja 1921 patrol powstańców został ostrzelany przez powstańców (sic!) braci Bochynków, których potem zatrzymano i jednego z nich, Brunona zasądzono i rozstrzelano na hałdach? Wszyscy zaś dostąpili pośmiertnego miana powstańców?

Co na to Ecik?

Na temat Bochynków pisano już wiele razy. Przypomnę. III powstanie śląskie, bojówki niemieckie co jakiś czas dawały o sobie znać. Z ich ostrzału zginęli w nocnym patrolu z 5 na 6 V Henryk Dyga i Wojciech Stokłosa ostrzelani z mostu kolejowego przy ulicy Hutniczej (w miejscu tym jest pamiątkowa tablica). W grupie bojówkarzy byli bracia Bochynkowie, miejscowi komuniści, którym zamiast Polski marzył się komunistyczny, bezpaństwowy świat. Brunona (w zasadzie bez wyroku sądu) rozstrzelano, a Franciszek zmarł krótko potem, prawdopodobnie na zapalenie płuc, gdyż faktycznie trafił do szpitala, lecz ze śladami pobicia, ale nie ujawnił przyczyny ani sprawców. Krążyły pogłoski, że właśnie pobicie było przyczyną zgonu. Na ironię może zakrawać fakt, iż w czasach PRL jedną z ulic w centrum nazwano Brunona Bochynka (to chyba obecna Polaka). Cóż, w PRL nawet zdrajca, jak był komunistą, to był prawomyślnym bohaterem.

W 1957r. tak o nich pisano:

"Współredaktorami i korespondentami "Czerwonego Sztandaru" byli aktywni i popularni działacze KP Górnego Śląska, jak np. bracia Bochynkowie ze Świętochłowic, którzy swą pracę polityczną opłacili prześladowaniami a jeden z nich - nawet śmiercią z rąk nacjonalistycznych bojówkarzy."

Dziwne to wszystko...

Komuniści już wtedy mieli swoiste podejście do faktów.

_________________
[*] http://www.youtube.com/watch?v=4Fx4mshinO0 [*]

Zanim przejdziemy do samych powstańców postanowiłem zacząć od pomników i tablic pamiątkowych słowem od miejsc związanych z powstaniami.O samych powstańcach oprócz istniejących jeszcze miejsc spoczynku trzeba coś napisać.Liczę na jakąkolwiek współpracę/pomoc,nie jestem ze Świon i nie mam żadnych historycznych wydawnictw z Waszego miasta.Liczę że wiele nowego się dowiem.
Pierwszy to pomnik na cmentarzu parafialnym przy ul. Cmentarnej przy którym w 2012 roku stanołem jak wryty.
Dwa archiwalne

nie wiem który to rok,w każdym razie w czasach nam współczesnych ciut się zmienił

pierwszy raz zobaczyłem go zimą 2010

nie zadowalało mnie i ponownie rok pózniej


jak się okazało był to ostatni moment,przechodząc w 2012 zatkało mnie


napis ten sam

ale daty

zwłaszcza te dwie ostatnie czy nie są powiedzmy nadużyciem?
Bo jeśli pomnik postawiono przed wojną? Druga sprawa to że napisano "tu spoczywają polegli powstańcy",istnieje wykaz nazwisk pochowanych do którego nie udało mi się dotrzeć?
Znacznie by to kilka spraw uprościło.

_________________
[*] http://www.youtube.com/watch?v=4Fx4mshinO0 [*]

Jeśli chodzi o teren obecnych Świętochłowic, to wciąż najlepsza jest ta książka: Edward Brzozowski: Świętochłowice w okresie powstań śląskich i plebiscytu. Świętochłowice 1992.
Co to pomnika - zgadzam się. Można było odnowić stary.

Dzięki Ecik,pójdę i poczytam.
Teraz pomnik w Parku Heilo

tylko że ten pierwszy z roku 1937 był inny

ponownie powstał w latach 70-tych XX wieku

fotki wyszły koszmarnie,lepszych na razie nie będzie.
lista zamordowanych

i to do czego czasem się udaje dojść,czyli miejsca pochówku.Pięciu z nich znalazłem na cmentarzu w Lipinach.Tam jest taka powstańcza kwatera,aleja.


Ryszard Gryszczyk

Robert Hałacz

Feliks Sekuła

Wiktor Szopa

i Ludwik Drobik

Przy pierwszej trójce brak daty śmierci,Wiktor Szopa sierpień 1919,więc w czasie pierwszego powstania i jestem skłonny uznać to za pewnik.Natomiast Ludwika Drobika śmierć trafiła we wrześniu 1921 więc po trzecim powstaniu (5.VII.1921),ale to jeszcze o niczym nie świadczy że w parku go nie było,mógł przeżyć i zmarł w wyniku ran w trzecim,mogło być dwóch Drobików.
Dlatego ważna jest imienna lista pochowanych w miejscach spoczynku jak na ul. Cmentarnej,mogą w niej być pochowani z miejsc takich jak to

wiadukt kolejowy na początku ul.Wojska Polskiego gdzie zginął Wincenty podstawski

Mogą spoczywać w takich miejscach.
Do tematu wrócę po przejrzeniu książki poleconej przez Ecika,chyba że coś mam jeszcze na dysku.

_________________
[*] http://www.youtube.com/watch?v=4Fx4mshinO0 [*]